Đối với đồng bào M’nông, hoa văn không thể thiếu trong các vậtdụng hàng ngày cũng như hoạt động cộng đồng. Đó là các hình tượng như mặt trời,hạt lúa, hình người, hình thú… và được thể hiện rõ nét nhất trên trang phục, bồlúa, cây nêu trong lễ hội, trang trí nhà cửa, nhà mồ…
Dễ thấy nhất là hoa văn thể hiện ở bộ áo váy của phụ nữ với hìnhhọa cầu kỳ và màu sắc tươi sáng hơn. Cách trang trí trên trang phục chính là yếutố hỗ trợ đắc lực cho khí quyển sinh tồn, làm nổi bật lên những đường nét cụthể sinh động trong cuộc sống. Trang phục được đồng bào thêu dệt từ những quanniệm, tín ngưỡng… thể hiện rõ qua cách bố trí sắc màu, hình thù lấy từ thiênnhiên như màu xanh là màu của đất trời- núi sông; màu đen tượng trưng cho đấtđai;màu đỏ tượng trưng cho sự dũng cảm,sức mạnh siêu nhiên, khát vọng tình yêu; còn màu vàng là của ánh sáng… Nhữngchi tiết hoa văn được bố trí theo sọc ngang của trang phục là những hình tamgiác nối kết lồng ghép vào nhau và được điểm xuyết bằng hình ảnh chim, thú, cỏcây hoặc những hình ảnh sinh hoạt cộng đồng. Ngoài ra, trên trang phục thổ cẩmcủa người M’nông còn được trang trí bằng những hình mẫu tự La tinh có cấu trúccân đối, hoặc là những con số.

Xem thêm : Thú nhồi bông hình con Rùa vải Thái Nhà May Mắn

Còn trong sinh hoạt cộngđồng ở các đại hội thì hoa văn được tạo dựng tập trung ở cây nêu. Theo đó, Hoavăn trên cây nêu được trình bày khá bài bản với gam màu trắng, đỏ và đen vớinhững hình khối chạy dọc cây nêu tạo nên sự uy nghi, linh thiêng của đại hội.Đầu ngọn cây nêu thường được kết những cánh chim, khúc tre ngắn với ý nghĩathông tin cho tổ tiên về dự sự kiện của bon làng. Hoa văn còn thể hiện trongviệc trang trí nhà cửa. Ngôi nhà người M’nông thường được chỉ dẫn kiểu 4 mái,cửa vào nhà mở ở đầu hiên trái tạo nên sự ấm cúng, kín đáo của ngôi nhà. Kiểutrang trí hoa văn trên nhà thường mang hình dáng của những suối rừng, con bướm,hòn đá vì họ quan niệm rằng con người vốn sinh ra từ nước, đá và con bướm.Ngoài ra, các vật dụng trong sinh hoạt hàng ngày như rìu, ché rượu cần… cũngđược chạm trổ những đường nét hoa văn rất đẹp.

Đối với người M’nông thì nhà mồ có một ý nghĩa tâm linh thiêngliêng. Do đó, hoa văn được thể hiện hết sức độc nhất vô nhị qua cách trang trí nhà mồ.Đó là những hoa văn được chạm trổ khá kỳ công trên các chất liệu gỗ theo kiểunhà ở mang các hình khối như búp sen, các con rùa,voi, sóc… được thể hiện haimàu đặc trưng đen và đỏ với chi tiết đường nét được gọt đẽo công phu, phản ánhsự phồn thực của cuộc sống, sự sinh thành, tái sinh kiếp người qua nhân sinhquan của tộc người M’nông.
Xem thêm : Moc khoa vai Nhà May Mắn

độc đáo, rộng lớn là vậy; tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau màloại hình văn hóa nói trên ngày càng bị mai một. Những năm qua, nhằm giữ gìn vàphát huy quý giá hoa văn của đồng bào M’nông, các cấp các ngành trong tỉnh đãcó nhiều nỗ lực, nhất là ngành văn hóa. Thông qua việc thực hiện Đề án “Bảo tồnlễ hội, hoa văn, cồng chiêng và nhạc cụ M’nông” ngành đã thực hiện việc khôiphục lại nghề dệt thổ cẩm tập quán của đồng bào M’nông. Nhờ đó, mà nhiềuphụ nữ M’nông đã được truyền nghề. độc đáo, với việc khôi phục các sự kiện,nhiều hoa văn đã được giữ gìn như: cây nêu, nhà ở truyền thống… Mặc dù có nhiềunỗ lực, song việc giữ gìn hoa văn M’nông chưa thật sự bền vững bởi những nghềthủ công của đồng bào chưa tìm được “đầu ra” thích hợp. Trong thời gian tới,được sự đầu tư của Bộ nền văn hóa Thể thao và nghỉ ngơi với dự án “Khôi phục làngtruyền thống”, ngành sẽ xây dựng 1 số làng đời sống văn hóa kết hợp với tiến bộ dulịch trên địa bàn để tạo việc làm cũng như tiêu thụ đặc sản thủ công cho bàcon nhằm giữ gìn một cách bền vững.
Doanh nghiệp xã hội SG - Maison Chance

Địa chỉ: 19A, Đ. Số 1, Kp chín, P. Bình Hưng Hoà A Q. Bình Tân, Tp. Hồ Chí Minh, Việt Nam

Hotline : 090 906 2528

Web site : maison-chance.org/shop

Các chủ đề cùng chuyên mục: